از دیرباز یکی از نگرانیهای متداول سرمایهگذاران در بازار سرمایه این بوده است که سرمایه آنها در معرض ریسک نامتعارف و یا مورد سوءاستفاده قرار بگیرد. از طرف دیگر، یکی از دغدغههای اصلی و همیشگی دولتها پیرامون بازار سرمایه کنترل و نظارت بر عملکرد مؤسسات مالی بوده است. ریشه این نگرانی رفتارهای برخی مؤسسات مالی بوده است که بعضا به نقض مقررات توسط این نهادها انجامیده است و باعث زیان سرمایهگذاران و آسیبهای اقتصادی شده است. اینگونه رفتارها در مواردی حتی منجر به اخلال وسیع در نظم بازار مالی جهانی شده است که بحران اقتصادی سال 2007-2008 میلادی از جمله مصادیق بارز آن میباشد.
دلایل فوقالذکر قانونگذاران را بر آن داشته است تا چارچوبهای قانونی را تدوین کنند تا ضمن حفاظت از حقوق مؤسسات مالی، مانع ماجراجوییهای برخی از این مؤسسات در بازار سرمایه شوند و همچنین موجبات آرامش و طیب خاطر و ترغیب سرمایهگذاران در این بازار فراهم شود.
در این راستا اتحادیه اروپا دو دستورالعمل مؤثر به نامهای «MiFID II» (میفید 2) و «UCITS» (یوسیتس) صادر کرده است. هدف از آمادهسازی این نوشتار آشنایی مخاطبین محترم با محتوای این دو دستورالعمل میباشد. این کتاب در دو قسمت تنظیم شده است. قسمت اول کتاب ترجمه دستورالعمل «MiFID II»را در اختیار خوانندگان محترم قرار میدهد و قسمت دوم دربرگیرنده ترجمه دستورالعمل «UCITS» میباشد که در ادامه به معرفی مختصری از این دو دستورالعمل مهم اتحادیه اروپا میپردازیم.
دســتورالعمل بازارهای ابزارهای مالی «Markets in Financial Instruments Directive» که اختصــارا «MiFID» خوانده میشود، اولین بار در سال ۲۰۰۴ توسط اتحادیه اروپا در راستای حمایت از حقوق سرمایهگذاران و ایجاد یک بازار سرمایهگذاری مشترک با قوانین مشابه و همسان در کشورهای مختلف پیشنهاد شد. این دستورالعمل محدوده وسیعی از فعالیتهای بازار سرمایه از جمله معاملهگری، بازارگردانی، فعالیتهای مختلف تأمین سرمایهها و کارگزاریها را مخاطب قرار میدهد و تمامی شرکتهای مشمول در اتحادیه اروپا قانونا ملزم به تبعیت از آن میباشند. این دستورالعمل همچنین ابزارهای مالی متنوعی از جمله انواع اوراق، سهام، اوراق مشتقه و غیره را تحت پوشش قرار میدهد.
دســتورالعمل بازارهای ابزارهای مالی «Markets in Financial Instruments Directive» که اختصــارا «MiFID» خوانده میشود، اولین بار در سال ۲۰۰۴ توسط اتحادیه اروپا در راستای حمایت از حقوق سرمایهگذاران و ایجاد یک بازار سرمایهگذاری مشترک با قوانین مشابه و همسان در کشورهای مختلف پیشنهاد شد. این دستورالعمل محدوده وسیعی از فعالیتهای بازار سرمایه از جمله معاملهگری، بازارگردانی، فعالیتهای مختلف تأمین سرمایهها و کارگزاریها را مخاطب قرار میدهد و تمامی شرکتهای مشمول در اتحادیه اروپا قانونا ملزم به تبعیت از آن میباشند. این دستورالعمل همچنین ابزارهای مالی متنوعی از جمله انواع اوراق، سهام، اوراق مشتقه و غیره را تحت پوشش قرار میدهد.
این دستورالعمل کمک شایانی به شفافیت و همچنین استانداردسازی برخی از فرآیندهای عملیاتی شرکتهای واقع در اتحادیه اروپا میکند. لازم به ذکر است که اتحادیه اروپا در سال 2018 این دستورالعمل را با نسخه جدید و کاملتر آن به نام «MiFID II»جایگزین نمود. در نسخه جدید تمهیداتی گنجانده شد که برگرفته از تجربیات به دست آمده از بحران اقتصادی سال 2007-2008 میلادی بود.
صندوقهای سرمایهگذاری اوراق بهادار قابل انتقال یا « Undertakings Collective Investment in Transferable Securities » که به طور مخفف « UCITS » خوانده میشود دستورالعملی در خصوص «صندوقهای سرمایهگذاری می باشد که نسخه اولیه آن در سال 1985 توسط اتحادیه اروپا معرفی شد. هدف از تنظیم این دستورالعمل ایجاد یک سیستم استاندارد در محدوده کشورهای اتحادیه اروپا جهت مدیریت و فروش صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و در راستای حمایت از حقوق سرمایهگذاران بوده است. صندوقهای سرمایهگذاری مشترک جهت اخذ استاندارد «UCITS» مجبور به طی مراحل پیچیده و سختگیرانه قانونی هستند به همین دلیل چنین صندوقهایی در نظر سرمایهگذاران به عنوان صندوقهای با کیفیت بالا، شفاف، و قابل اعتماد شناخته میشوند و آنان را ترغیب میکنند تا با آرامش خاطر بیشتری در این صندوقها سرمایهگذاری کنند. همچنین، این دستورالعمل در زمینه جذب سرمایهگذاران خارجی میتواند بسیار مؤثر و کارآمد واقع شود.
صندوقهای سرمایهگذاری اوراق بهادار قابل انتقال یا « Undertakings Collective Investment in Transferable Securities » که به طور مخفف « UCITS » خوانده میشود دستورالعملی در خصوص «صندوقهای سرمایهگذاری می باشد که نسخه اولیه آن در سال 1985 توسط اتحادیه اروپا معرفی شد. هدف از تنظیم این دستورالعمل ایجاد یک سیستم استاندارد در محدوده کشورهای اتحادیه اروپا جهت مدیریت و فروش صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و در راستای حمایت از حقوق سرمایهگذاران بوده است. صندوقهای سرمایهگذاری مشترک جهت اخذ استاندارد «UCITS» مجبور به طی مراحل پیچیده و سختگیرانه قانونی هستند به همین دلیل چنین صندوقهایی در نظر سرمایهگذاران به عنوان صندوقهای با کیفیت بالا، شفاف، و قابل اعتماد شناخته میشوند و آنان را ترغیب میکنند تا با آرامش خاطر بیشتری در این صندوقها سرمایهگذاری کنند. همچنین، این دستورالعمل در زمینه جذب سرمایهگذاران خارجی میتواند بسیار مؤثر و کارآمد واقع شود.
لازم به ذکر است این مجموعه، که حاوی ترجمه دستورالعملهای «MiFID II» و «UCITS» میباشد به همت کارگزاری مفید ترجمه، آمادهسازی و تولید شده است. کارگزاری مفید بر این اعتقاد میباشد که استفاده از راهکارهای آزموده شده موجب کوتاه شدن مسیر پیشرفت گردیده و به کارگیری مقررات قابل فهم برای سرمایهگذاران بینالمللی زمینه مساعدی برای جذب سرمایهگذاری فراهم میآورد.