فلسفه کلیدی شکل‌گیری بازار بورس در جهان، تجمیع سرمایه و تأمین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های آن‌ها در قالب یک سیستم بازار منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف است. مبنای اساسی تشکیل این بازارها همان مفهوم اولیه و ساده شراکت، تقسیم سود و زیان احتمالی میان شرکا است. بورس با تجمیع سرمایه‌های جزئی و پراکنده، سرمایه‌گذاری‌های مهم و کلان را میسر می‌سازد و تأثیرات بسزایی بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه و پیشرفت صنایع و آبادانی کشور می‌گذارد و درعین‌حال سود و منافع برای سهامداران ایجاد می‌کند.

در مطلب تاریخچه پیدایش بورس در جهان به فلسفه وجودی بازار بورس و تاریخچه پیدایش واژه بورس و همچنین تأسیس بورس در جهان پرداختیم و گفتیم که اولین بورس جهان، در اوایل قرن هفدهم میلادی، در آمستردام هلند تأسیس شد و اولین شرکتی هم که سهامش را در این بورس عرضه کرد، کمپانی هند شرقی نام داشت؛ اما بورس در ایران، چگونه شکل گرفت؟

بورس کالا، بازار منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالای خود را عرضه می‌کنند و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می‌شود.

به دنبال تحولات اقتصادی و اجتماعی دهه ۱۳۴۰و شروع حرکت اقتصاد ایران به سمت اقتصاد مبتنی بر بازار و افزایش فعالیت‌های صنعتی در آن دوره که تأمین مالی آن‌ بدون شک نیازمند بازارها و ابزارهای جدید بود، ایجاد بورس اوراق بهادار در دستور کار قرار گرفت و قانون تأسیس آن در اردیبهشت ۱۳۴۵به تصویب مجلس شورای ملی رسید و پس‌ از آن، بورس اوراق بهادار تهران به‌عنوان یکی از ابزارهای متکی به‌ نظام بازار آزاد با هدف تشویق بخش خصوصی در اقتصاد ایران تأسیس شد و از بهمن‌ماه ۱۳۴۶ فعالیت خود را با پذیرش سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران، شرکت نفت پارس، اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه و اوراق قرضه عباس‌آباد به‌طور رسمی آغاز کرد.

بیل م. ویلیامز(Bill Williams) متولد ۱۹۳۲ میلادی یک معامله‌گر آمریکایی و نویسنده کتاب‌های مربوط به تحلیل بازار سهام و معاملات بورس است. مطالعات و تحقیقات این معامله‌گر معروف در مورد اطلاعات بازار سهام باعث شکل‌گیری اندیکاتورها و شاخص‌های جدیدی در تحلیل رفتار بازارهای مالی جهان شد.

در سال ۱۸۴۸میلادی در شیکاگو تولیدکنندگان گندم برای فروش محصولات خود نیاز به بازاری داشتند تا معاملات نقدی را انجام دهند، یعنی گندم بدهند و پول آن را دریافت کنند. به‌تدریج کشاورزان (فروشندگان) و واسطه‌ها(خریداران) شروع به‌نوعی تعهد جهت تبادل کالا و وجه نقد خود در آینده گرفتند و زمینه معاملات آتی‌ را پایه‌ریزی کردند، بدین معنی که «تولیدکننده موافقت نمود که محصول خود را به خریدار در تاریخ آینده(تاریخ تحویل کالا) با قیمت توافق شده بفروشد.»